Home
History
Bottom
Curiculum
Vitae
Prof. dr hab. Stanisław Kielich
( 1925-1993 )
Kariera naukowa
Urodzony: 10 listopada 1925, Czempiń
1955, kończy studia, Wydz. Mat Fiz-Chem. Uniwersytet Poznański
1961, doktorat
1964, habilitacja
1971, profesor nadzwyczajny
1976, profesor zwyczajny
1983, członek korespondent PAN
Kariera zawodowa
1955-1959, asystent - Zakład Dielektryków IF PAN Poznań
1959-1962, adiunkt - Zakład Dielektryków IF PAN Poznań
1962-1964, kierownik Pracowni Optyki Dielektryków IF PAN Poznań
1964-1966, docent etatowy UAM
1966-1969, kierownik Katedry Fizyki Molekularnej
1969-1975, dyrektor Instytutu Fizyki UAM
1970-1971, "professeur associ'e" Uniwersytet Bordeaux
1973-1993, kierownik Zakładu Optyki Nieliniowej
ponad 20 doktorów, 6 doktorów habilitowanych, 3 uczniów ma tytuł
profesorski
Publikacje
Autor bądź współautor ponad 300 publikacji
Autor książki Molekularna Optyka Nieliniowa (PWN, Warszawa,
1977); tłumaczenie rosyjskie (Nauka, Moskwa, 1981)
redaktor (wspólnie z M. Evansem) Modern Nonlinear Optics
(Wiley, New York, 1993), trzytomowe opracowanie na temat optyki
nieliniowej
Nagrody i odznaczenia
Nagrody Ministra --- wielokrotnie
Nagroda Miasta Poznania (1969)
Medal Edukacji Narodowej
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
Medal im. Mariana Smoluchowskiego (1993)
Sprawowane funkcje i godności
Członek korespondent PAN
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Konferencji EKON
Członek Komitetu Fizyki PAN od maja 1972 roku do 1980, członek
Sekcji
Optyki oraz Komisji Wydawniczej do 1973 roku,
Członek Rady Głównej Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki I
kadencji,
Członek Rady Naukowej Instytutu Fizyki PAN od 1972 roku do 1975
oraz od
1981 do 1993,
Członek Komitetu Spektroskopii PAN,
Członek Międzyresortowej Komisji Ocen Badań Podstawowych w
dziedzinie
nauk ścisłych (1977),
Członek Rady Naukowej Instytutu
Biochemii Akademii Rolniczej w Poznaniu od 1972 do 1975 roku,
V-ce Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Fizyki Molekularnej
PAN w latach 1975-1981,
Członek Zespołu d/s Międzynarodowej Unii Fizyki
Czystej i Stosowanej Komitetu Fizyki PAN (1972-?),
Członek Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej (1976-?),
Członek Komitetu Redakcyjnego {\em Fizyki Dielektryków} wydawanej
przez PTPN od 1962 roku,
Członek Redakcji Journal of Raman Spectroscopy wydawanego od
1973 roku w Holandii,
Członek Redakcji Le Journal de Physique w latach
1980-1983,
Członek Redakcji Optica Acta w latach 1982-1985,
Członek Redakcji Quantum Optics (1993)
Członek Polskiego Towarzystwa Fizycznego
Ważniejsze osiągnięcia naukowe
Opracowanie w latach 1956-1959, wspólnie z Profesorem Piekarą,
statystyczno-molekularnej teorii nieliniowych procesów wywołanych w
cieczach polarnych działaniem silnych pól: elektrycznego, magnetycznego
lub optycznego. W pracach tych po raz pierwszy obliczono bezwzględną
zmianę współczynnika załamania światła wywołaną
natężeniem silnego światła. A było to w dobie przedlaserowej.
Opracowanie ogólnej, półmakroskopowej teorii nasycenia
dielektrycznego ( efekt Piekary ) i jej zastosowanie do układów
wieloskładnikowych oraz roztworów makromolekularnych. W teorii tej
uwzględniono między innymi zmiany przenikalności elektrycznej
wywołane fluktuacjami gęstości i polaryzowalności molekuł.
Opracowanie statystyczno-molekularnej teorii rozpraszania światła
w cieczach i układach wieloskładnikowych z uwzględnieniem zmian
polaryzowalności molekularnych wywołanych multipolowymi polami
elektrycznymi.
Rozwinięcie formalizmu tensorów kartezjańskich z zastosowaniem do
jednolitego i ogólnego ujęcia teorii rozmaitych multipolowych
oddziaływań molekularnych, refrakcji optycznej i polaryzacji
elektrycznej
układów wieloskładnikowych oraz zjawisk elektro-optycznych i
magneto-optycznych. W ramach tego opisu opracowano oryginalną metodę
określania wartości liczbowej kwadrupolowych, oktopolowych i
heksadekapolowych momentów elektrycznych molekuł.
Pionierskie prace nad wielofotonowym rozpraszaniem światła
laserowego przez atomy i molekuły oraz środowiska statystycznie
niejednorodne. Przewidziane teoretycznie rejlejowskie oraz ramanowskie
rozpraszanie trójfotonowe zostało odkryte w 1965 roku przez Terhune'a,
Makera i Savege'a, dając podstawy rozwijającej sie później
nieliniowej spektroskopii molekularnej rozproszeń spontanicznych. W 1971
roku
Profesor Kielich, wspólnie z fizykami francuskimi z Bordeaux, odkrył
kooperatywne rozpraszanie trójfotonowe, które teoretycznie przewidział 4
lata wcześniej.
Opracowanie teorii optycznego indukowania anizotropii
elektrycznej,
magnetycznej lub optycznej w ciałach izotropowych. Przewidziana
teoretycznie
nieliniowa aktywność optyczna została w 1971 roku odkryta w laboratorium
Profesora Fabielińskiego w Moskwie.
Rozwinięcie teorii generowania drugiej harmonicznej światła oraz
mieszania częstości optycznych w ciałach elektrycznie spolaryzowanych.
Teoria ta znalazła praktyczne zastosowanie w laboratoriach francuskich i
amerykańskich do określania hyperpolaryzowalności molekuł dipolowych.
Teoretyczne prace przewidujące możliwość odkrycia nowych
nieliniowych zjawisk optycznych w ciałach namagnesowanych. Okazało
się, że w kryształach optycznie nieaktywnych można obserwować
nieliniową, magneto-optyczną dwójłomność oraz rotację w
konfiguracjach Voigta lub Faradaya. Prace te zapoczątkowały nową
dziedzinę nieliniowej magneto-optyki kryształow.
Zapoczątkowanie optyki nieliniowej substancji makromolekularnych
oraz
koloidalnych. Prof. Kielich zaproponował w szczególności nowe metody
określania wartości i znaku anizotropii optycznej biomakromolekuł oraz
cząstek koloidalnych. W literaturze przyjął się termin: funkcje
Langevina-Kielicha, dla wprowadzonych w tej teorii uogólnionych funkcji
rozkładu.
Opracowanie teorii multipolowych polaryzowalności
elektromagnetycznych,
która została zastosowana do nieliniowej magnetyzacji, wielofotonowych
przejść multipolowych oraz aktywności optycznej.
Pionierskie prace nad teorią hyper-ramanowskiego rozpraszania
światła w gazach i cieczach, którą następnie Profesor Kielich
wspólnie ze swoimi uczniami rozszerzył na badania spektralne widm
oscylacyjnych i rotacyjnych.
Prace teoretyczne w dziedzinie optyki kwantowej, które w ostatnich
latach podjął Profesor Kielich wspólnie z grupą swoich uczniów.
W pracach tych badano możliwość otrzymywania nieklasycznych stanów pola
w nieliniowych procesach optycznych. Prace tego typu mają fundamentalne
znaczenie dla poznania kwantowej natury pola. Prowadzone w grupie
Profesora
Kielicha badania dotyczyły możliwości otrzymywania światła o
rozgrupowanych fotonach ( photon antibunching ) oraz stanów ścieśnionych
pola ( squeezed states ).
Opracowanie: Prof. R. Tanaś
Home
History
Top
Last Update: November 17, 1997